Domy nawiązujące do stylu staropolskich ziemiańskich dworków są ciągle w modzie, mimo że od pewnego czasu ten styl spotyka się z krytyką nie tylko specjalistów od architektury. Wydaje się, że krytyka wynika stąd, że niektórzy bezrefleksyjnie stawiają takie domy nawet w miejskim krajobrazie i na niewielkich działkach. A wymagają one większej przestrzeni. Wszak wcześniej budowano je na wsiach, w otoczeniu dużych ogrodów.
Cechy ziemiańskiego dworku
Projekty dworków, które współcześnie są realizowane, rzadko zachowują wszystkie cechy dawnego ziemiańskiego budownictwa. Są to raczej domy jednorodzinne stylizowane tylko na szlacheckie siedziby.
Cechy ziemiańskich siedzib to:
- budowa na planie prostokąta,
- szeroki ganek usytuowany przy głównym wejściu, na środku ściany frontowej, o kolumnowym zwieńczeniu,
- symetryczna elewacja z jednakową liczbą okien po obydwu stronach ganku,
- nieduże okna, z listwami dzielącymi szyby na mniejsze fragmenty,
- duży dach bez okien, jedynie z „wolimi oczkami” do wentylacji budynku.
W dawnych wiekach na kamiennej podmurówce stawiano ściany z drewna. Później stosowano murowane ściany, często pobielane, albo – jak w „Panu Tadeuszu” – „z drzewa, lecz podmurowane, świeciły się z daleka pobielane ściany”.
Cechy domów stylizowanych na dworki
We współczesnych projektach dworków stosuje się wiele modyfikacji, dzięki którym domy są nowocześniejsze i wygodniejsze. Są to między innymi zmiany następujące:
- poddasze jest wykorzystywane w celach mieszkalnych, w dachu więc montuje się okna połaciowe oraz stawia lukarny,
- symetria elewacji raczej jest niezachowana,
- ganek jest mały, jego dawną funkcję wypoczynkową przejął taras,
- stosuje się duże przeszklenia, bo dziś łatwiej dom ogrzać niż w czasach szlacheckiej Polski,
- rozkład pomieszczeń jest inny niż w tradycyjnych siedzibach, brak takich pomieszczeń, jak pokoje dla służby.
Projekty dworków, chociaż zmodyfikowane w stosunku do staropolskiego wzorca, cieszą się powodzeniem u inwestorów. To po prostu ładne domy, które harmonijnie wpisują się w wiejski krajobraz.